тамыр
111аралия — зат. бот. Ірі жапырақты, көбінесе денесі тікенді келетін, бұтаның не ағаштың бір туысы (Т. Мұсақұлов, Сөзд., 1, 43). Бұл әдіс (тамыр қалемшесі) тамырлары бунақталған а р а л и я, драцена, раушан өсімдіктерін көбейтуге қолданылады (С.Тұрдиев.., Үй …
112буылдық — зат. бот. Буылдық өсімдігінің жеуге жарамды тамыр түйнегі. Көлемі үйректің жұмыртқасындай б у ы л д ы ғ ы н қоламтаға көміп я сүт пен сорпаның біреуіне сап пісірсең, аузыңда үгіліп, дәмі қант татып тұрады (С. Мұқанов, Мөл. махаббат, 333). Мал… …
113иір — … И і р – көпжылдық шөптесін өсімдік. Сабағы тік, бұтақсыз. Тамыр сабағы жуан, жапырағы жіңішке, семсер тәрізді, ұз. 60 120 см. Гүлі ұсақ, сары жасыл. Ертіс бойында кездеседі. Құрамында эфир майы, илік заттар бар. Тамырын қайнатып, дәрі ретінде… …
114космополиттен — ет. Космополит болу, космополитке айналу. Базбіреулер тілмен қатар тіпті ұлтын шегерді, Міне, бізге к о с м о п о л и т т е н г е н адам не берді? Тамырсызды тамырлы өмір тұрсадағы көтеріп, Тамыр күшін мойындамау – ең қауіпті қателік (М. Шаханов …
115қаракеней — зат. бот. Тамыр түйнегі жеуге жарамды құм өсімдігі. Бір кезде дала кезіп, адыраспанның түйнегімен атысып, қ а р а к е н е й қазып, көсік жеп өскен Қаратереңнің қара сирақ балалары қазір осы саланың тізгінін ұстап отыр (Б.Омарұлы, Қаратерең., 24) …
116марлат — сын. жерг. Өркөкірек, менмен, өзімшіл. « Мен болмасам, шерігінде қауқар, жұртында қасиет қалмас еді» деген м а р л а т сенім бар бітік болмысынан аңқып тұрғандай (М.Мағауин, Аласапыран, 2, 360). Осының нәтижесінде бұрын да мінезі жақсы аталмайтын …
117обыр — зат. мед. Қатерлі ісік ауруы; рак. Расында да қазіргі кезде о б ы р д а н қайтыс болғандардың саны жүрек тамыр ауруларынан кейін екінші орында тұр. О б ы р көбінесе егде жастағы адамдарда кездеседі (Ана тілі, 28.02.2013) …
118сәбіз — … 2. Сәбіз өсімдігінің жеуге жарамды сарғыш қызыл түсті тамыр жемісі. Олар қазірдің өзінде ақ алмадан, құлпынайдан, таңқурайдан, қарақаттан, қызылшадан, с ә б і з д е н жасалған шырындарға қанық болып алған (Жетісу, 06. 08. 1968, 4) …
119тамыржегі — зат. Қант қызылшасының ауруы. Ал кешігіп қопсытылса (қызылша), тамыр жинамай өте әлсіз болып өседі. Немесе т а м ы р ж е г і ауруына шалдығады (Ы.Кененбаев, Лабасы., 37) …
120тамыртүйнек — … Т а м ы р т ү й н е к – түрі өзгерген тамыр. Ол георгинада, бататта (тәтті картопта) т а м ы р т ү й н е к болады (Ботаника, 59) …
